Wykaz prac wzbronionych młodocianym oraz warunki ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, określa szczegółowo Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r (Dz. U. nr 200 poz. 2047 z późn. zm.) ujednolicone Obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2016 r. (poz. 1509). 30 września tego roku zostanie ono zastąpione Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. ( Dz. U. 2023 poz. 1240 ). Rozporządzenie to definiuje konieczność opracowania instrukcji odnoszącej się do wykazu określającego zarówno prace wzbronione młodocianym jak i prace dozwolone młodocianym w określonych warunkach, a także uwarunkowania prawne dotyczące ciążących w tym zakresie na pracodawcy obowiązków.
Dwa pierwsze paragrafy określają konieczności opracowania w zakładzie dwóch wykazów prac:
1. Wykazu prac wzbronionych młodocianym, na podstawie załącznika nr do Rozporządzenia,
2. Określenia zakresu zezwolenia na zatrudnianie młodocianych w wieku powyżej 16 lat, przy niektórych rodzajach prac wzbronionych młodocianym, jeżeli jest to niezbędne do odbycia przygotowania zawodowego młodocianych. Co ważne kontekst ten nie powinien posiadać znamiona pracy stałej, lecz ograniczać się do zaznajamiania młodocianych z czynnościami niezbędnymi do realizacji przygotowania zawodowego.
Zarówno wykaz prac wzbronionych jak i prac, do których po spełnieniu pewnych warunków dopuszcza się zatrudnienie młodocianych, powinien odnosić się do następujących rodzajów prac:
1. związanych z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała oraz zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu,
2. w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych,
3. stwarzających zagrożenia wypadkowe.
W związku z tym, iż w uzasadnionym powyżej przypadku dopuszcza się młodocianych do prac mogących tworzyć szczególne zagrożenie, w dokumentacji zawrzeć także należy uwarunkowania mające na celu maksymalne ograniczenie lub wykluczenie ich ekspozycji na wymienione w rozporządzeniu prace.
2. Pracodawca zatrudniając pracowników młodocianych przy pracach, o których mowa w punkcie 2 podejmuje działania niezbędne do zapewnienia im szczególnej ochrony zdrowia podczas pracy, biorąc w szczególności pod uwagę ryzyko wynikające z ich braku doświadczenia, braku świadomości istniejących lub potencjalnych zagrożeń oraz niepełnej dojrzałości fizycznej i psychicznej, w tym:
– zapewnia stały nadzór nauczycieli, instruktorów praktycznej nauki zawodu lub innych osób uprawnionych do prowadzenia praktycznej nauki zawodu lub innych osób uprawnionych, nad wykonywaniem pracy przez młodocianych,
– informuje młodocianych, w sposób dla nich zrozumiały, o możliwych zagrożeniach i o wszelkich podjętych działaniach dotyczących ochrony ich zdrowia,
– organizuje przerwy w pracy młodocianych dla ich odpoczynku w pomieszczeniach odizolowanych od czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych,
– dostarcza młodocianym nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, chroniące przed wpływem czynników niebezpiecznych i szkodliwych występujących w środowisku pracy oraz informuje o sposobach posługiwania się tym środkami,
– dostarcza młodocianym nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, zgodnie z przepisami art. 237⁷ Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy.
Dopuszczenie młodocianych do prac, o których mowa w Rozporządzeniu, może nastąpić na podstawie oceny ryzyka związanego z wykonywaną pracą, dokonanej przed rozpoczęciem pracy przez młodocianych lub w razie istotnej zmiany warunków wykonywania pracy. Podczas oceny ryzyka uwzględnia się w szczególności:
1. ocenę wyposażenia oraz organizacji miejsc pracy i stanowisk pracy młodocianych,
2. organizację procesów pracy oraz ich powiązanie,
3. identyfikację czynników chemicznych, pyłowych, fizycznych i biologicznych występujących w środowisku pracy oraz charakter, stopień i okres oddziaływania i narażenia na czynniki chemiczne, pyłowe, fizyczne i biologiczne,
4. formę, zakres i sposób korzystania z wyposażenia miejsc pracy, w tym z maszyn, narzędzi i sprzętu,
5. zakres i poziom szkolenia oraz instrukcji udzielanych młodocianym.
Wykaz prac wzbronionych młodocianym i stanowisk pracy, na których są wykonywane te prace, zamieszcza się w widocznym miejscu, w każdej komórce organizacyjnej, w której są zatrudniani młodociani.
W ustalaniu wykazów, o których mowa powyżej, powinien uczestniczyć także lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad zakładem, a tym samym nad zatrudnionymi osobami młodocianymi.
Zapraszamy Cię również do naszego bezpłatnego newslettera – Poradnika Pracodawcy – w którym omawiamy zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, pierwszej pomocy, ochrony danych osobowych i kadr. Zapisać się do newslettera możesz TUTAJ. Jeżeli sam planujesz dystrybucję własnego newslettera, polecamy polskiego dostawcę, z którego usług sami korzystamy – Getresponse – zapewniającego nie tylko świetne narzędzie ale także perfekcyjną obsługę klienta.
Opracowanie / Marek Mróz – Główny specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy.
Niniejszy wpis nie jest sponsorowany. Poniżej zamieszczamy ciekawe linki afiliacyjne do najlepszych książek i poradników w zakresie Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Dokonując z nich zakupu, wesprzesz rozwój poradnika. Dziękujemy.
Pierwsza Pomoc – kupisz tutaj,
Podstawowe obowiązki pracownika i pracodawcy – kupisz tutaj,
Obowiązki pracodawcy w zakresie Bhp – kupisz tutaj.
