Stanowiska pracy administracyjno biurowej to jedne z najczęstszych i zarazem niezbędnych w wielu obszarach stanowiska pracy, konieczne do prawidłowej działalności praktycznie każdej firmy lub instytucji. Typowa praca administracyjno – biurowa wykonywana najczęściej w wymuszonej dla pracownika, najczęściej siedzącej pozycji, generuje sporo wymagań, których realizacja może w znaczny stopniu ograniczyć szereg wynikających z niej zagrożeń. Uwarunkowania te zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, doczekały się zmian, które wprowadzają również zmiany jakie narzuca dyrektywa Rady 90/270/EWG z dnia 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) wejdą w życie 16 maja 2024 roku. Jakie zatem obowiązki w zakresie stanowiska pracy wyposażonego w monitor ekranowy ma pracodawca ? Jak je realizować i na co szczególnie zwrócić uwagę ? Zapraszamy do artykułu uwzględniającego już nadchodzące zmiany.
Wspomniane Rozporządzenie określa trzy zasadnicze kwestie. Pierwsza dotyczy wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe, szczegółowo określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia, którym poświęcamy odrębny artykuł – Wymagania dla stanowiska pracy wyposażonego w monitor ekranowy – od A do Z. Drugim bardzo istotnym o ile nie wyjściowym dla spełnienia powyższych wymagań, są wymagania dotyczące organizacji pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, którym poświęcamy niniejszy artykuł. Trzecim pozostającym nieco w cieniu poprzednich dwóch zakresów jest kosmetyczna zmiana w zapisach, według której pracodawca będzie miał obowiązek refundować korekcję wzroku nie tylko dla pracowników na typowych stanowiskach administracyjno – biurowych, ale na wszystkich stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe.
W odniesieniu do wskazanych w rozporządzeniu wymagań dotyczących stanowisk wyposażonych w monitory ekranowe, pracodawca ma następujące obowiązki:
1. Organizację stanowiska pracy wyposażonego w monitory ekranowe w taki sposób by spełniało ono minimalne wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii – opisujemy je w artykule – Wymagania dla stanowisk wyposażonych w monitory ekranowe – od A do Z.
2. Przeprowadzenie na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe oceny uwzględniającej:
a. organizację stanowiska pracy, w tym rozmieszczenie elementów wyposażenia w sposób zapewniający spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy,
b. stan elementów wyposażenia stanowiska pracy, zapewniający bezpieczeństwo pracy w tym ochronę przed porażeniem prądem elektryczny,
c. obciążenia narządu wzroku oraz układu kostno-szkieletowego,
d. obciążenia czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem,
e. obciążenia psychicznego wynikającego ze sposobu organizacji pracy.
Wspomniana ocena powinna być prowadzona w szczególności dla nowo tworzonych stanowisk oraz po każdej zmianie organizacji i wyposażenia stanowiska pracy. Po każdej ocenie pracodawca ma obowiązek podejmować działania mające na celu usunięcie stwierdzonych zagrożeń i uciążliwości.
3. Informować pracowników o wszystkich aspektach ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy na zajmowanych stanowiskach, wynikach przeprowadzonej oceny oraz wszelkich środkach bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
4. Zapewnić pracownikom łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nieobciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innej pozycji ciała ( przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ) lub co najmniej 5-minutową przerwę wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie przy obsłudze monitora ekranowego.
5. Zapewnić pracownikom profilaktyczną opiekę zdrowotną w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
6. Zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok lub szkła kontaktowe zgodnie z zaleceniem lekarza, jeśli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas obsługi monitora ekranowego.
7. Na życzenie pracownika stanowisko pracy należy wyposażyć w podnóżek.
Zasadniczą kwestią niezbędną dla rozpatrywania powyższych wymagań jest określenie podlegania stanowiska pracy pod samo rozporządzenie, podczas którego należy zwrócić uwagę na użyte zwroty:
1. Określenie monitor ekranowy – rozumiany jako urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym lub graficznym, niezależnie od metody uzyskiwania obrazu.
2. Określenie stanowiska pracy – które po zamianach będzie rozumiane jako przestrzeń pracy wraz z
- wyposażenie podstawowe, w tym monitor ekranowy, klawiaturę, mysz lub inne urządzenia wejściowe, oprogramowanie z interfejsem dla użytkownika,
- krzesłem i stołem,
- opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.
3. Określenie pracownika – które należy rozumieć poprzez osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta lub stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Co w zasadzie uległo zmianie w rozporządzeniu ? Otóż wprowadzono kilka zmian w zapisach aktu, które dotyczą:
1. Obowiązku wyposażenie stanowiska pracy administracyjno-biurowej wyposażonego w laptop w dodatkowy osprzęt, jak monitor lub podstawka pod laptop, dodatkowa klawiatura oraz mysz. Kluczem jest tutaj słowo lub – czyli możliwość zdecydowania o rodzaju wyposażenia.
2. Zapewnienie aby używane krzesła biurowe miały nie tylko podłokietniki, ale także aby były one regulowane – warto uwzględnić tą zmianę planując zakupy takich krzeseł.
3. Zapewnienie jak wcześniej okularów korekcyjnych, ale także szkieł kontaktowych – użyte ponownie słowo lub będzie dawało możliwość zdecydowania.
Zapraszamy do naszego bezpłatnego newslettera – Poradnika Pracodawcy – w którym omawiamy zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, pierwszej pomocy, ochrony danych osobowych i kadr oraz informujemy i nowych artykułach na naszej stronie. Zapisać się do newslettera możesz TUTAJ.
Opracowanie / Marek Mróz – Główny specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy.
Niniejszy wpis nie jest sponsorowany. Poniżej zamieszczamy ciekawe linki afiliacyjne do polecanych książek i poradników w zakresie Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Dokonując z nich zakupu, wesprzesz rozwój poradnika. Dziękujemy.
Pierwsza Pomoc – kupisz tutaj,
Podstawowe obowiązki pracownika i pracodawcy – kupisz tutaj,
Obowiązki pracodawcy w zakresie Bhp – kupisz tutaj.
